Terapia Gestalt
-
to stworzona przez Fritza Perlsa metoda psychoterapii czerpiąca podstawy z teorii pola Kurta Lewina
(proces tworzenia postaci, likwidowanie i tworzenie kolejnej (dominująca aktualnie potrzeba)
oraz psychoanalizy.
Najistotniejsze w tej metodzie (wg Perlsa, Goodmana i Hefferline), są:
- elastyczna, niedogmatyczna sytuacja terapeutyczna;
- holistyczne ujmowanie organizmu (ciało i psychika);
- skupienie się na TU i TERAZ – doświadczanie siebie i otoczenia;
- rozróżnienie uwagi (koncentracja aktywności i percepcji na doświadczeniu i działaniu) i świadomości (bardziej rozproszona, zakłada "napiętą percepcję");
- rozszerzanie świadomości, rozumianej jako zdawanie sobie sprawy
z tego co się dzieje, na wszystkie sfery przeżyć, myśli, działań, ciała;
- uczenie się rozróżniania zachowań służących zaspokojeniu swoich potrzeb od tych, które temu nie służą;
- założenie, że językiem organizmu są emocje;
- integracja osobowości poprzez integrację wyalienowanych części siebie (uczuć, pragnień, sądów, fantazji);
- cel nadrzędny terapii - osiągnięcie dojrzałości, wzrost potencjału człowieka, zwiększanie jego możliwości poprzez integrację osobowości, wzmacnianie autentycznych pragnień i potrzeb;
Terapia Gestalt zakłada, że zachowaniem człowieka zarządza proces homeostazy. Człowiek reaguje sumą utrwalonych reakcji i, aby być akceptowanym przez otoczenie, w rezultacie oddziela się od autentycznych odczuć i blokuje swój potencjał. Rezultatem alienacji - oddzielenia się od autentycznych odczuć i zmysłów - jest zablokowanie potencjału jednostki i zniekształcenie jej perspektyw. Kiedy proces samoregulacji zostaje w jakimś stopniu zaburzony, gdy organizm znajduje się w stanie braku równowagi (ja – reszta świata) przez dłuższy czas - dochodzi do choroby psychicznej.
Żadna jednostka nie jest samowystarczalna – zachowanie jest determinowane przez właściwości stosunku jednostki i otoczenia (badanie funkcjonowania na granicy kontaktu). Dwa podstawowe sposoby funkcjonowania jednostki to kontakt i wycofanie. Są to najbardziej istotne funkcje osobowości - wchodzenie w kontakt z otoczeniem w celu zaspokojenia potrzeb (zmierzanie ku obiektom) i wycofywanie się
z sytuacji spostrzeganych jako niekorzystne, zagrażające lub nie podtrzymujące zaangażowania jednostki.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Martin Buber
– ur. 8 lutego 1878 w Wiedniu, zm. 13 czerwca 1965 w Jerozolimie) – żydowski filozof religii.
Dorastał we Lwowie. Był badaczem chasydyzmu (w Polsce popularna jest jego książka Opowieści chasydów). Właśnie ten nurt religijno-filozoficzny ukształtował sposób myślenia Bubera.Chasydzi prowadzili bowiem dialog
z Bogiem, obecnym w swoich emanacjach. Każda rzecz, każde dzialanie łączyło się z chwałą Bożą, a wspólnotę budowano na indywidualizmie poszczególnych jednostek. Stąd antropocentryzm Bubera, jego niechęć do myślenia systemowego oraz irracjonalizm. Szczególne znaczenie Buber przypisywał przykazaniu miłości. Jego filozofia ma wymiar optymistyczny- przez prostotę,pokorę,radość,zaangażowanie jesteśmy w stanie "zbliżyć" Boga do naszego świata. Buber krytykuje zarówno kolektywizm, jak
i skrajny indywidualizm, należy bowiem być zarówno dla siebie, jak i dla drugiego człowieka. Wszelkie prawdziwe życie jest spotkaniem, nasze "ja" jest zawsze zwrócone ku czemuś. Kryzys relacji jest kryzysem człowieka. Człowiek jest osobą- duchem i podmiotem. Wchodzi z rzeczywistością
w relację monologową- "ja-ono", oraz dialogową- "ja-Ty". W relacji "ja-ono" brak jest dialogu, ale jest ona nieodzowna dla ludzkiego życia, ważne jest także poznanie naukowej istoty. Nie moożna jednak sprowadzić do relacji "ja-ono" każdego człowieka. Trzeba wejść z kimś
w relację "ja-Ty". Zakłada ona: świadomą osobę, potencjalność człowieka, realizację dobra, uznanie partnera dialogu, świadomość obcowania
z drugim człowiekiem- dziełem Stwórcy. Problem polega na tym, że ludzie zamiast wchodzić w dialog- monologują. Czynią tak,gdyż boją się odsłonić, niekiedy stwarzają pozory dialogu. Buber stoi na stanowisku, iż- generalnie - w dialog "ja-Ty" można wejść z tylko jedną osobą. Kosztuje on bowiem wiele wysiłku i energii.
Pisał również na temat relacji chrześcijaństwa do judaizmu. Uważany jest za współtwórcę nurtu filozofii zwanego filozofią dialogu (książka Ja i Ty),
w Polsce rozwijanego m.in. przez ks. Józefa Tischnera.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Depresja
Depresja jest chorobą , ktora moze pojawic sie na podlozu wielorakich faktorow.
„ Nie można depresji powstrzymać siłą woli. "
Nad objawami depresji nie ma kontroli.
W depresji jednak cierpi przede wszystkim nasza psychika, choć bardzo często również nasze ciało (tak zwane somatyczne objawy depresji).
Depresja należy do tak zwanych chorób afektywnych, czyli chorób związanych z nastrojem – bo najbardziej charakterystyczne dla depresji są właśnie zaburzenia nastroju: uczucie smutku, apatii, niemożność radowania się i czerpania przyjemności z czegokolwiek. Inne ważne objawy to brak aktywności, utrata zainteresowań, niechęć do spotykania się z ludźmi.
Jak wspomniano wcześniej to także objawy fizyczne (somatyczne) - bóle głowy, suchość w ustach, zaparcia, zmęczenie. Pojawiają się uporczywe kłopoty ze snem. Objawy te nie przemijają w ciągu godziny czy dnia. Gdy utrzymują się ponad dwa tygodnie należy zgłosić się do lekarza.”
(źródło: Depresja.pl
DVG
- Deutsche Vereinigung Für Gestalttherapie e.V.
<<< vita
IGG
- Das IGG - Institut für Gestalttherapie und Gestaltpädagogik eV
Kontakt
- oznacza komunikację
Lęk
Lęk to negatywny stan emocjonalny związany z przewidywaniem nadchodzącego z zewnątrz lub pochodzącego z wewnątrz organizmu niebezpieczeństwa, objawiający się jako
niepokój, uczucie napięcia, skrępowania, zagrożenia.
W odróżnieniu od
strachu jest on
procesem wewnętrznym, nie związanym
z bezpośrednim zagrożeniem lub
bólem.
Lęk staje się patologiczny gdy stale dominuje w zachowaniu, gdy nie pozwala na swobodę, a w konsekwencji prowadzi do zaburzeń. Reakcje lękowe tracą swoją przystosowawczą funkcję i są nieadekwatne do bodźców, a niepokój wywołują sytuacje nie mające znamion zagrożenia.
Lęk staje się często punktem krystalizacyjnym dla innych
objawów, przybiera postać
- nieokreślonego niepokoju,
- napadów lękowych bądź
- zlokalizowaną - dotyczącą określonej części ciała lub sytuacji. Od lęku odróżnia się strach wywołany konkretnym zagrożeniem.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Lilith
– mezopotamski demon porywający dzieci. Postać ta bywa nazywana pierwszą żoną biblijnego Adama. Być może Lilith ma związek z Inanną, sumeryjską boginią wojny i przyjemności seksualnej.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Medycyna holistyczna
Mobbing
Mobbing - to termin wywodzący się z angielskiego słowa to mob (szykanować grupowo), oznaczający celowe, systematyczne, powtarzające się przez dłuższy czas, zachowania naruszające godność osobistą danej osoby.
Terminu mobbing w odniesieniu do zachowań występujących
w
grupach społecznych użył jako pierwszy szwedzki naukowiec
Peter-Paul Heinemann.
Mobbing zazwyczaj ma na celu lub skutkuje: poniżeniem, ośmieszeniem, zaniżeniem samooceny lub wyeliminowaniem albo odizolowaniem pracownika od współpracowników.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Maria Montessori
– ur. 31 sierpnia 1870 w Chiaravalle, zm. 6 maja 1952 w Noordwijk aan Zee w Holandii) - pierwsza kobieta-lekarz we Włoszech,
studiowała
w latach 1892-1896.
Stworzyła system wychowania dzieci w wieku przedszkolnym, nazwany później metodą Montessori. Metoda ta kładzie nacisk na swobodny rozwój dzieci. Przeciwstawia się systemowi szkolnemu, tłumiącemu aktywność dzieci, którego symbolem była dla Marii Montessori "szkolna ławka". Montessori uważała, że głównym zadaniem pedagogiki jest wspieranie spontaniczności i twórczości dzieci, umożliwianie im wszechstronnego rozwoju fizycznego, duchowego, kulturowego i społecznego. W 1907 otworzyła przedszkole Casa Dei Bambini - Dom Dziecięcy. Jej podobizna widniała na banknocie o nominale 1000 lirów włoskich oraz na monecie
o nominale 200 lirów.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
<<< vita
Fritz Perls
- właściwie
Frederick Salomon Perls (ur. 8 lipca 1893, Berlin -
zm. 14 maja 1970, Chicago ) - psycholog i psychoterapeuta pochodzenia niemieckiego. Początkowo uprawiał psychoanalizę. Z czasem stworzył własną szkołę terapii - Gestalt.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Proces
– to uporządkowany w czasie ciąg zmian i stanów zachodzących po sobie. Nośnikiem każdego procesu jest zawsze w efekcie jakiś system fizyczny. Każdy kolejny stan/zmiana systemu spowodowana jest przez stan/zmianę poprzednią albo przez oddziaływanie zewnętrzne na system. Z punktu widzenia najbardziej ogólnego, tzn. systemowego, rozróżniamy procesy ciągłe i dyskretne.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Psychosomatyka
– całościowe ujmowanie problemów człowieka chorego. Termin wprowadził do medycyny w 1818 roku J.Ch. Heinroth.
Psychosomatyka zajmuje się rozpatrywaniem zależności psychosomatycznych, czyli dotyczących wpływu czynników psychicznych na organizm człowieka. Badania w modelu patogenetycznym poszukują czynników natury psychicznej w powstawaniu chorób somatycznych i wpływających na ich przebieg.
Czynniki takie to:
- Osobowość
- Właściwości osobowości przedchorobowej osób, u których
w ciągu pięciu lat rozwinęła się choroba wieńcowa (badania podłużne):
- Większa skłonność do przeżywania napięć emocjonalnych
- Silna potrzeba niezależności
- Podejrzliwość w stosunku do ludzi
- Środowisko i czynniki sytuacyjne
- Wysiłek adaptacyjny - spowodowany przez zmiany życiowe wysiłek psychofizyczny, który może prowadzić do powstania choroby, wskutek kumulacji zmian i przeciążenia procesu adaptacyjnego.
- Stres
- Teoria R. Lazarusa i S. Folkman Stres to określona relacja (ang. relationship) między osobą a otoczeniem, która oceniana jest przez osobę jako obciążająca lub przekraczająca jej zasoby
i zagrażająca jej dobrostanowi.
Pojęcie "zaburzenia psychosomatyczne" funkcjonuje w nauce od niedawna, gdyż dopiero od 1922, to już Platon w dziele Parmenides twierdził "Leczenie wielu chorób, nie jest znane lekarzom Hellady, gdyż nie baczą oni na całość, którą także studiować należy, albowiem nie może być zdrowa część, kiedy niedomaga całość"
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Psychoza
- (
gr. psyche - umysł i osis - szaleństwo) -
zaburzenie psychiczne definiowane w
psychiatrii jako stan umysłu, w którym doznaje się silnych zakłóceń w
percepcji rzeczywistości. Osoby, które doznają stanu psychozy doświadczają, zaburzeń
świadomości, spostrzegania, a ich sposób myślenia ulega zwykle całkowitej dezorganizacji.
Osoba znajdująca się w stanie psychozy ma przekonanie o realności swoich przeżyć i wydaje się jej, że funkcjonuje normalnie. Istotą psychozy jest brak krytycyzmu wobec własnych, nieprawidłowych spostrzeżeń
i osądów, przy czym należy tu rozróżnić psychozy z prawidłowo zachowaną świadomością, od psychoz z towarzyszącymi zaburzeniami
świadomości.
Psychoza jest ogólnym terminem opisującym całą grupę ludzkich zachowań, które mogą mieć różne przyczyny i dlatego nie jest traktowana jako osobna jednostka chorobowa. W mowie potocznej termin ten jest często nadużywany do określania wszelkich
"nienormalnych" zachowań.
Terminu tego po raz pierwszy użył
Ernst von Feuchtersleben w 1845 r. Słowo to jest używane w psychiatrii głównie dla rozróżnienia stanu dezorganizacji pracy umysłu wynikającego z choroby psychicznej od podobnego w zewnętrznych przejawach stanu wynikającego z fizycznego uszkodzenia
układu nerwowego.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Samoregulacja
Samoregulacja- zaspokajanie potrzeb i utrzymywanie równowagii mimo zmieniających się warunków. Dzięki temu procesowi człowiek może normalne funkcjonować. Samoregulacja przebiega zgodnie z prawem dominującej potrzeby tzw. figury na tle, co oznacza, że w dogodnych warunkach na funkcjonowanie człowieka oddziałuje jedna figura aż do momentu jej domknięcia i wyłonienia się kolejnej figury.
cykl samoregulacji i doświadczania przebiega zgodnie z modelem Zinkera: pojawia się potrzeba (figura wyodrębnia się z tła i organizuje nasze zachowanie), następuje mobilizacja energii, działanie mające na celu zaspokojenie potrzeby (domkniecie figury), po czym następuje kontakt (zaspokojenie potrzeby) i wycofanie się (stopienie się figury
z tłem, utrata znaczenia).
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Transformacja
– inaczej: przemiana, przeobrażenie, przekształcenie
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Zaburzenia nerwicowe
zwane potocznie nerwicami (albo: neurozami) - grupa zaburzeń psychicznych o bardzo rozmaitej symptomatyce,
definiowana jako zespoły
dysfunkcji narządów, psychogennych zaburzeń emocjonalnych, zakłóceń procesów psychicznych i patologicznych form zachowania
występujących
w tym samym czasie i powiązanych ze sobą wzajemnie.
Charakterystyczne jest to, że chory często zdaje sobie sprawę
z absurdalności swoich objawów
(
natręctw,
fobii) czy braku podstaw swoich objawów somatycznych, jednakże zmuszony jest do ich powtarzania. Między innymi ta cecha - krytycyzm wobec swoich objawów
- różni nerwicę od
psychozy.
Błędne koło
objawów nerwicowych polega na dodatnim
sprzężeniu zwrotnym
pomiędzy objawami. Np. lęk wyzwala dodatkowe objawy wegetatywne, które z kolei nasilają lęk, który dodatkowo wzmaga objawy wegetatywne.
Przejawy w kontaktach interpersonalnych
- Perfekcjonizm - uznawanie działania o cechach doskonałości za jedynie dopuszczalne
- Egocentryzm - nadmierna koncentracja uwagi na sobie i poczucie szczególnego
charakteru własnych dolegliwości nerwicowych; nieuzasadnione oczekiwania wobec otoczenia
- Uzależnienie - od osób, używek, nawyków itp.
Objawy
nerwice mogą obejmować takie objawy jak:
- objawy somatyczne:
- porażenia narządów ruchu lub pewnych ich części,
- brak czucia (anestezja,
analgezja) pewnych obszarów skóry, zaburzenia wzroku, słuchu lub nadmierna wrażliwość na bodźce, trudości z oddychaniem, uczucie ciasnoty w klatce piersiowej,
- napięciowy ból głowy, ból żołądka, serca, kręgosłupa, zawroty głowy, drżenie kończyn, kołatanie serca
- zespoły objawów charakterystyczne dla niektórych chorób czy stanów fizjologicznych (np. urojona ciąża, zaburzenia równowagi, napady drgawkowe przypominające padaczkę, itd.)
- zaburzenia funkcjonowania organów wewnętrznych,
- zaburzenia seksualne
(np. zaburzenia erekcji,
anhedonia,
anorgazmia,
wytrysk przedwczesny, zaburzenia
tożsamości płciowej)
- zaburzenia emocji:
- fobie - patologiczny lęk przed pewnymi przedmiotami
(np. ostrymi narzędziami), zwierzętami (np. pająkami, myszami), sytuacjami (lęk przed otwartą przestrzenią -
agorafobia, zamkniętą przestrzenią
klaustrofobia,
lek przed autobusami, tłumem, ekspozycją społeczną, wyjazdami)
- lęk wolnopłynący
, nieokreślony niepokój
- nagłe napady lęku,
- brak motywacji, apatia,
- stan podwyższonego napięcia, poirytowanie
- labilność emocjonalna
- przygnębienie,
- zaburzenia snu
Źródłem zaburzeń nerwicowych są nierozwiązane nieuświadomione konflikty wewnętrzne, najczęściej pomiędzy dążeniami jednostki a jej możliwościami,
potrzebami a obowiązkami, pragnieniami a
normami społecznymi. Pojawiają się wtedy, kiedy wrażliwa i
nieodporna na stresy osobowość poddawana jest presji sytuacji (często świadomie akceptowanej), a wymagającej od niej funkcjonowania
sprzecznego z nieuświadomionymi tendencjami. Przyczyną nerwic może być także deficyt opieki rodzicielskiej
w dzieciństwie
lub nieodreagowany uraz (
trauma).
Skutki
Wtórnymi skutkami nerwicy może być: zaniżone poczucie własnej wartości
i dążenie do kompensowania go szczególnymi osiągnięciami,
czy nadmiernym zaangażowaniem w pracę. Szczególną uwagę zwrócił na ten aspekt
Alfred Adler. Współcześnie za podstawowy skutek nerwicy
uważa się zgeneralizowaną utratę radości życia. Szczegółowo może to być np. wypadanie z
ról społecznych i rodzinnych, nadużywanie
systemu medycznego, zbędnie podejmowana
diagnostyka, zbędne
uzależniające stosowanie farmakoterapii,
spadek aktywności i wydolności zawodowej, izolacja w domu,
samobójstwa.
Leczenie nerwic
Leczenie nerwic może przebiegać dwutorowo. Przyjmuje się, że podstawą leczenia w większości przypadków powinna być
psychoterapia
, która poprzez zmianę zachowania i interpretacji własnych objawów i bodźców lękotwórczych pozwala przerwać mechanizm błędnego
koła
(
terapia poznawczo-behawioralna).
Psychoterapia pozwala również rozwiązać
konflikty intrapsychiczne,
które leżą u podłoża wielu zaburzeń z tej grupy. Często stosowaną metodą jest również
farmakoterapia - stosowana jako leczenie objawowe,
doraźnie lub jako leczenie przyczynowe. W pierwszym przypadku stosuje się przede wszystkim
benzodiazepiny -
leki antylękowe, np. w
lęku napadowym
lub w sytuacji, gdy objawy nie pozwalają na podjęcie psychoterapii. W drugim przypadku najczęściej stosowaną grupą leków jest
SSRI -
leki antydepresyjne
drugiej generacji wykazujące się działaniem antylękowym.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Zaburzenia snu
– grupa zaburzeń
snu, które mogą dotyczyć długości snu, jak i jego jakości. Niektóre zaburzenia snu są na tyle poważne, że zakłócają normalne fizyczne, umysłowe i emocjonalne funkcjonowanie.
(źródło: Wikipedia Wolna Encyklopedia)
Dr Józef Zinker
– urodzony i wychowany w Polsce. Od 1949 roku żyje w USA. Jest współtwórcą Instytutu Gestalt of Cleveland. Prowadzi własną praktykę.
zezwolenie na zawodowe leczenie medyczne w dziedzinie psychoterapii
(bez mianowania)
- ustawa o praktyce lekarskiej z dnia 17.02.1939 Dz. Ustaw I str. 251.
<<< vita